Groch

Groch udaje się najlepiej w okolicach o łagodnym, niezbyt suchym klimacie. Pod względem gleby jest dosyć wybredny; najlepiej odpowiadają mu glinki lżejsze, zasobne w wapno (rumosze, borowiny, rędziny lepsze, niektóre glinki napływowe, czarnoziemy na marglowym podłożu). Na piaskach i torfach źle rośnie.

Stanowisko

Groch nie powinien następować po sobie częściej jak co 5 – 6 lat, bo się nie udaje; najlepszym dla niego stanowiskiem jest zasiew w rolę czystą, po okopowych dobrze nawiezionych, po kukurydzy, wreszcie po kłosowych w nawozie. W niektórych glebach pewniejszy jest groch zasiany na nawozie wiosennym, niż na jesiennym, gdyż w tym ostatnim razie zanadto wbuja się w słomę. Nawożenie kwasem fosforowym i kainitem (potasem) oraz wapnowanie często podnosi znacznie plony. Brak kwasu fosforowego w glebie wobec dostatku azotu powoduje, że groch trudno się rozgotowuje. W takich glebach nawożenie superfosfatem usuwa tę wadę. Groch jest dobrym przedplonem pod oziminy, o ile był zwarty i nie zachwaścił pola.

Uprawa

Pod groch należy dać orkę jesienną średniej głębokości; na wiosnę przygotowuje się pod siew broną i i radłem. Jeśli groch ma być siany na nawozie wiosennym należy jak najwcześniej z wiosną nawóz płytko przyorać, zwałować i siać. Jeśli nawóz nie zbyt słomiasty, można go przyorać wraz z rozsypanym nasieniem.

Zasiew

Siew rzędowy daje lepsze plony grochu, niż rzutowy. Odległość rzędów daje się 15 do 30 cm., zależnie od wysokości odmiany. Nasienia grochu wychodzi rzutem na ha 160 – 200 kg., rzędowo 120 – 189 kg. na ha. Przy spóźnionym siewie należy siać gęściej. Przykrycie nasienia może być głębsze (5 – 8 cm.) bez szkody w kiełkowaniu; im lżejsza gleba, tym siać głębiej dla zapewnienia wilgoci potrzebnej do skiełkowania.

W celu ochrony od wylęgania daje się do wysiewu domieszkę owsa, mającego sztywną słomę, np. tzw. węgierskiego, w ilości 30 – 40 kg. na ha lub lnianki 2,5 – 3 kg.

Rozróżniamy głównie dwa gatunki grochu:

1) Groch siewny kwitnie biało, ziarno ma okrągłe, gładko kuliste. Należą tu odmiany: a) o wielkim białym ziarnie , b) o drobnym białym ziarnie (krajowy zwykły), c) o drobnym ziarnie żółtym (późny tzw. złoty), d) o drobnym ziarnie zielonym, wczesny (rychlik), uprawiany także na konserwy, e) cukrowy o ziarnie pomarszczonym.

2) Groch polny czyli pastewny kwitnie czerwono- fioletowo; strąki ma drobniejsze, nabite twardo nasionami, które są lekko kanciaste i zaklęśnięte nieco z dwu stron. Barwa ziaren szaro-zielonawa, nakrapiana lub pstra, zależnie od odmiany; przy przechowaniu na świetle czernieje.

Groch polny udaje się na gorszych ziemiach jak siewny, nadaje się jako roślina pastewna w mieszankach na paszę zieloną a także na zielony nawóz; zwłaszcza zaś drobna odmiana grochu polnego z Pomorza tzw. groch piaskowy.

Choroby i szkodniki

Na liściach pojawia się w lata wilgotne mącznica i rdza grochowa, na strączkach zgorzel plamista. Ze szkodników zwierzęcych najwięcej daje się we znaki strąkowiec grochowy, drobny chrząszczyk ryjkowiec, którego gąsieniczki żyją w dojrzewającym ziarnie, wygryzają je i w nim się zapoczwarzają. Szkodniki te można zniszczyć przez ogrzanie nasion do 60° C. np. w piecu chlebowym, gdy już dostatecznie ostygnie.

Uprzykrzonym szkodnikiem jest u nas motyl zwójka gróchówka składająca jajka w młode strączki. Gąsieniczki toczą młode nasiona w strąku i niszczą tym sposobem nieraz większą część plonu. Przed dojrzeniem grochu wyłażą ze strąków, spuszczają się do ziemi i tam płytko pod powierzchnią się oprzędzają. Głębokie przeoranie roli zaraz po zbiorze grochu zniszczonego przez te szkodniki zabija je i chroni od powtórzenia się plagi.

Bardzo pospolitym szkodnikiem, zwłaszcza w suche lata jest mszyca grochowa. Drobne te owady mnożą się niezmiernie szybko, obsiadają wierzchołki pędów grochu, bobu i innych roślin soczystych, a nakłuwając je powodują chorobliwe wykrzywienia liści, łodyg i powstrzymują dalszy wzrost. Przy tym pokrywają swymi syrupowatymi wydzielinami liście i strąki i powodują ich psucie się. Najlepszym na mszyce środkiem jest spryskiwanie roślin rozczynem wyciągu tytoniowego w stosunku 1,5 części wyciągu na 100 części wody.