Uprawa roślin pastewnych

Liczne rośliny dające paszę uprawiamy na roli w czystym posiewie lub w mieszankach, celem uzyskania paszy zielonej lub suchej albo kiszonej. Rośliny takie zastępują w wielu wypadkach całkowicie paszę naturalnych łąk i pastwisk i dają jej nieraz więcej z tej samej powierzchni, niż łąki i pastwiska.

Do uprawy na paszę nadają się liczne gatunki dziko u nas rosnących roślin, nieco przez zasiew na roli uszlachetnione i wydatniejsze. Rozróżniamy wśród nich: 1) rośliny pastewne motylkowe, 2) inne zioła liściaste, 3) trawy. Do pierwszych należą: koniczyna, lucerna, esparceta, przelot, nostrzyk, komonica itp.; do drugich np. szparek, gorczyca, krwawnik; do trzecich niektóre gatunki traw łąkowych, jak rajgras włoski, angielski, kostrzewy, owsik wyniosły, kupkówka, tymotka i wiele innych.

Z rozwojem chowu bydła uprawa roślin pastewnych na roli stale się zwiększa, zwłaszcza, że nie wymagają one wielkiego nakładu robocizny ani kosztów. Przez powiększenie ilości paszy w gospodarstwie wpływają one na zwiększenie ilości nawozu, a tym samym oddziaływają korzystnie na plony innych ziemiopłodów i wydajność całego gospodarstwa. Rośliny pastewne motylkowe zakorzeniają się głęboko, wzbogacają ziemię w azot, ocieniają glebę dobrze i zachowują jej sprawność, a zarazem nie dopuszcza ją zachwaszczenia. Uprawia się je bądź w zwykłej rotacji płodozmiennej, na roczny lub dwuletni użytek, bądź też zużytkowuje się przez 3, 4, 5 lat z rzędu, jako łąki i pastwiska sztuczne, na przemian z kilkuletnią uprawą zbóż i okopowych (są to tzw. gospodarstwa przemienne). Po zbiorze tych roślin, obfite korzenie i resztki ścierniskowe wzbogacają glebę w próchnicę.